Trong nông nghiệp hữu cơ hiện nay thì cách ủ phân chuồng luôn được khai thác nhiều nhất vì nó giúp tận dụng tối đa nguồn phân có sẵn từ chăn nuôi hoặc từ nơi cung cấp với chi phí thấp. Ủ phân đúng cách giúp cung cấp dinh dưỡng cực kỳ tốt cho cây trồng. Và đặc biệt chế phẩm sinh học nấm Trichoderma sẽ góp phần làm cho quá trình ủ phân nhanh hoai mục, giảm mùi hôi và đồng thời có tiêu diệt được mầm bệnh gây hại.
Vì sao cần ủ phân chuồng hoai mục?
Phân chuồng tươi (bò, gà, heo, dê…) thường chứa nhiều vi khuẩn, nấm bệnh, trứng giun sán và chất khó tiêu. Nếu bón trực tiếp sẽ gây ngộ độc hữu cơ và nóng rễ cây, tạo môi trường cho sâu bệnh phát triển. Ủ phân chuồng hoai mục mang lại các lợi ích:
- Phân hủy tốt các chất hữu cơ khó tiêu.
- Tiêu diệt được côn trùng và vi sinh vật có hại.
- Giảm mùi hôi, tạo nên nguồn phân hoai mục, tới xốp dễ sửu dụng và đóng gói.
- Giúp cải tạo tốt tính chất của đất giúp đất giữ nước và chất dinh dưỡng tốt nhất.
Cách ủ phân chuồng bằng chế phẩm sinh học Trichoderma
Để cho cách ủ phân chuồng được hiệu quả nhất thì lưu ý mọi người cần phải đảm bảo tỉ lệ giữa các nguyên liệu bên dưới ở mức tương đối chính xác và với chế phẩm sinh học trichoderma cũng vậy, phải đọc kỹ hướng dẫn liều lượng sử dụng để phân được ủ sẽ hoai mục mà không bị hư.
1. Chuẩn bị nguyên liệu
- Phân chuồng tươi: bò, gà, heo, dê, trâu… (tùy nguồn sẵn có).
- Nguyên liệu khô: rơm rạ băm nhỏ, vỏ trấu, mùn cưa,… giúp tăng độ tơi xốp.
- Nấm Trichoderma: dạng bột hoặc dạng nước, thường có bán tại các cửa hàng nông nghiệp.
- Đạm urê (ít): bổ sung để kích thích quá trình phân hủy nhanh hơn.
2. Tiến hành ủ
- Bước 1: Trộn đều phân chuồng với chất độn (tỷ lệ 3:1). Rắc thêm một ít urê để bổ sung đạm dễ tiêu. Hoặc nếu không trộn được thì sắp xếp xen kẽ một lớp phân tươi rồi tới một lớp nguyên liệu khô.
- Bước 2: Pha chế phẩm Trichoderma bằng cách hòa 1 gói chế phẩm Trichoderma (100g) với 5–10 lít nước, tưới đều lên đống phân.
- Bước 3: Xếp phân thành đống tròn và cao để tiện cho việc che phủ bạt để giữ nhiệt.
- Bước 4: Điều chỉnh độ ẩm và đảo trộn. Giữ độ ẩm khoảng 50–55% (nắm chặt có nước rịn nhẹ là vừa). Cứ 10–15 ngày đảo trộn một lần để phân hoai đều, không bị yếm khí. Nếu thấy khô quá thì có thể thêm nước, thấy có mùi hôi nhiều thì thêm Trichoderma.
👉 Có thể kết hợp sử dụng thêm lưới che nắng để giữ bóng mát cho nơi ủ hoặc bạt che mưa nắng.
3. Thời gian ủ và sử dụng
- Theo như cách ủ phân chuồng trên thì sau 40–60 ngày phân chuồng sẽ hoai mục hoàn toàn và sẽ có màu nâu sẫm, tơi xốp, khô và không còn mùi hôi.
- Có thể sử dụng để bón lót cho cây, bón định kỳ, sử dụng cho tất cả các loại cây khác nhau. Đồng thời có thể phối trộn với các loại phân hữu cơ khác để tăng hiệu quả.
Ưu điểm của nấm Trichoderma trong ủ phân chuồng
- Tiêu diệt mầm bệnh: Ức chế nấm hại như Fusarium, Pythium, Rhizoctonia.
- Tăng tốc độ phân hủy: Giúp phân nhanh hoai hơn so với ủ truyền thống.
- Cải thiện đất: Tăng khả năng giữ ẩm, độ tơi xốp, cân bằng hệ sinh thái đất.
- Giúp cải thiện chất lượng môi trường, hạn chế nguồn phân tươi gây ô nhiễm.
Ngoài phân chuồng, những nguyên liệu nào có thể ủ cùng Trichoderma?
Không chỉ phân chuồng, bạn còn có thể ủ rác hữu cơ nhà bếp và các nguồn phụ phẩm nông nghiệp khác:
- Rác hữu cơ nhà bếp: vỏ rau củ, cơm thừa, vỏ trái cây, bã cà phê, bã chè…
- Phụ phẩm nông nghiệp: rơm rạ, thân cây ngô, vỏ mía, bã sắn, bã đậu nành.
- Chất thải xanh: lá cây, cỏ, bèo tây, rau thải.
- Phân gia cầm và gia súc khác: gà, vịt, dê, cừu…
👉 Tham khảo thêm các loại phân khác: https://annong.vn/dam-ca-cho-hoa-hong/
Khi kết hợp với nấm Trichoderma, các nguyên liệu này được phân hủy nhanh chóng, tạo ra nguồn phân hữu cơ vi sinh giàu dinh dưỡng, giảm thiểu rác thải, góp phần bảo vệ môi trường.
Một số lưu ý khi ủ phân chuồng với Trichoderma
- Không để phân quá khô hoặc quá ướt, vì nấm Trichoderma cần môi trường ẩm vừa đủ để phát triển.
- Tránh trộn các loại rác vô cơ (nilon, kim loại, nhựa) vào đống ủ.
- Nên đặt đống ủ ở nơi thoáng mát, cao ráo, tránh mưa trực tiếp.
- Có thể bổ sung thêm chế phẩm EM hoặc chế phẩm Balasa N01 để tăng hiệu quả.
Kết luận
Áp dụng cách ủ phân chuồng hoai mục bằng chế phẩm nấm Trichoderma là giải pháp bền vững cho nông nghiệp hữu cơ: vừa xử lý chất thải chăn nuôi, vừa tạo nguồn phân bón tự nhiên, an toàn, giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh, đất đai màu mỡ hơn. Ngoài phân chuồng, bạn cũng có thể tận dụng rác hữu cơ nhà bếp, phụ phẩm nông nghiệp để ủ, vừa tiết kiệm chi phí, vừa giảm ô nhiễm môi trường.
